Muzyka w żłobku
Rozwój muzyczny jest jednym z wymiarów ogólnego rozwoju człowieka. Już najmłodsze dzieci przejawiają naturalną potrzebę kontaktu z muzyką, lubią jej słuchać, kołysać się w jej rytm, śpiewać oraz eksplorować dźwięki instrumentów i przedmiotów, które je otaczają. Wszystkie te aktywności wpływają na rozwój psychomotoryczny oraz emocjonalno-społeczny dziecka.
Mając na uwadze znaczenie zajęć umuzykalniających dla rozwoju dzieci we wszystkich warszawskich żłobkach publicznych przyjęto standardy związane z ich realizacją. Standardy te tworzą podstawę pracy opiekunek i opiekunów w tym obszarze, jednak rodzaj zajęć proponowanych dzieciom w poszczególnych grupach zależy od ich wieku, preferencji i dyspozycji w danym dniu.
Standardy dotyczące muzyki w żłobku
- Uważnie wybieramy utwory muzyczne, które towarzyszą dzieciom podczas różnych aktywności w ciągu dnia, biorąc pod uwagę indywidualne potrzeby i preferencje dzieci
- Znaczenie muzyki dla rozwoju dziecka jest znane pracownikom żłobka, a informacje w tym zakresie udostępnione dla rodziców
- W każdej sali powinny być stworzone warunki by odtwarzać muzykę dobrej jakości, adekwatną do zajęć
- Dzieci w czasie pobytu w żłobku mają możliwość poznania i zabawy gotowymi i zrobionymi przez siebie instrumentami
- Jednym z kącików zabaw w każdej sali jest kącik muzyczny
- W planie pracy każdej grupy są uwzględnione zajęcia tworzenia instrumentów, które w miarę możliwości są później dostępne w kąciku zabaw muzycznych
- Opiekunki codziennie proponują dzieciom zabawy z muzyką
- Swobodny ruch przy muzyce
- Ruch z elementami choreografii
- Gra na instrumentach
Poniżej znajdują się najczęściej zadawane pytania dotyczące muzyki w żłobku. Zachęcamy do zapoznania się z materiałami.
Przez umuzykalnianie rozumiemy tworzenie dzieciom możliwości do udziału w zajęciach i zabawach rozwijających ich wrażliwość muzyczną. Nie jest naszą intencją przygotowanie dzieci do tego, aby były profesjonalnymi muzykami, ani też wyłapywanie spośród nich geniuszy w tej dziedzinie; chodzi o zaznajomienie ich z bogactwem muzyki w momencie ich życia, kiedy są najbardziej podatne na jej wartość.
Dziecko może być wprowadzane w świat muzyki od najmłodszych lat, a nawet wcześniej, czyli na etapie życia płodowego (wrażliwość słuchowa ujawnia się w 20 tygodniu ciąży).
Od ok. 4. miesiąca życia niemowlę lokalizuje źródła dźwięku, od około 5. miesiąca zaczyna gaworzyć. Pod koniec 1. roku życia, dziecko naśladuje ton głosu osób w swoim otoczeniu, żywo reaguje na muzykę, lubi słuchać rymowanek i piosenek; zaczyna też gestykulować i próbuje wyrażać ruchem określony rodzaj muzyki.
Dzieci w wieku żłobkowym przejawiają spontaniczną aktywność muzyczną, śpiewają, kołyszą się do melodii, tańczą i grają na instrumentach; wykorzystują przedmioty codziennego użytku do poznania ich właściwości brzmieniowych, co pozwala im na zaspokojenie potrzeby ekspresji i doświadczania. Między innymi dlatego tak chętnie sięgają po otaczające je przedmioty np. pokrywki, łyżki czy patyki i uderzają nimi.
Muzyka ma pozytywny wpływ na rozwój dzieci. Dotyczy to nie tylko słuchania muzyki z odtwarzaczy, ale także piosenek i rymowanek, które dzieci słyszą od osób w swoim otoczeniu.
W obszarze rozwoju psychomotorycznego muzyka przyczynia się do kształtowania pamięci dziecka, jego zdolności poznawczych i komunikacyjnych oraz koordynacji ruchowej, wzbogaca słownictwo, wzmacnia aparat głosowy i układ oddechowy, harmonizuje napięcie mięśniowe.
Muzyka wspiera też rozwój emocjonalno-społeczny dzieci m.in. pełniąc funkcję relaksacyjną, czy zapobiegając poczuciu samotności. Wspólne słuchanie muzyki, śpiewanie piosenek, czy mówienie wierszyków wspiera nawiązywanie relacji społecznych.
Już w okresie żłobkowym zaczynają kształtować się preferencje muzyczne dzieci, ważne jest więc by miały w tym czasie możliwość poznania różnorodnych gatunków muzycznych (zarówno tekst jak i muzyka muszą być dostosowane do możliwości poznawczych dzieci), a także eksplorowania możliwości swojego głosu oraz brzmienia instrumentów i przedmiotów w swoim otoczeniu.
Każdego dnia dzieci mają okazję uczestniczyć w trzech typach aktywności umuzykalniających.
Pierwsze z nich towarzyszą działaniom rutynowym, które powtarzają się codziennie w każdej grupie w różnych momentach dnia; są to na przykład piosenki, wierszyki i wyliczanki, które opiekunki i opiekunowie inicjują na powitanie, czy przed posiłkiem.
Ponadto wychowawcy codziennie proponują dzieciom udział w planowych zajęciach umuzykalniających. Mogą to być np. ruch swobodny przy muzyce, ruch z elementami choreografii, wspólne śpiewanie piosenki czy gra na instrumentach.
Dzieci mogą też angażować się w zabawy umuzykalniające w czasie zabaw swobodnych. W każdej grupie wśród dostępnych dla dzieci zabawek są też gotowe lub zrobione przez opiekunów/opiekunki instrumenty.
Prezentujemy zdjęcia instrumentów, po które dzieci chętnie sięgają w czasie pobytu w żłobku. Ich przygotowanie nie jest czasochłonne, nie wymaga też kosztownych materiałów; zachęcamy więc Państwa do zrobienia ich ze swoimi pociechami w domu. Proszę jednak pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu instrumentów, tak by zabawa nimi była bezpieczna dla dzieci.
